Konferencja „Rozwój e-edukacji w ekonomicznym szkolnictwie wyższym” odbyła się 17.11.2011. na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Przedstawiono na niej szeroką paletę tematów związanych z e-edukacją, m.in. wybrane przykłady e-learningu w Polsce i innych krajach europejskich i pozaeuropejskich , e-learning z perspektywy globalnego systemu wyższej edukacji czy rozwoju kompetencji kluczowych, interesujące koncepty dydaktyczne dotyczące moderowania kursów społecznościowych, webcastingu akademickiego, wykładów online czy scenariuczy opartych na Project Based Learning, a także ważne aspekty związane z e-edukacją, takie jak aprobata kształcenia na odległość, motywacja nauczycieli akademickich czy psychologiczne uwarunkowania efektywnego korzystania z e-zajęć przez studentów (program konferencji).

Moją prezentację na temat „E-portfolio jako osobiste środowisko uczenia się: przykłady zastosowań w edukacji niemieckiej” udało mi się, mam nadzieję w miarę zrozumiale, przekazać w języku polskim (link do prezi). Muszę przyznać, że było dla mnie wyzwaniem przede wszystkim napisanie mojego piewrszego artykułu naukowego po polsku. Jeszcze raz dzięjuję za opiekę merytoryczno-językową Pani Marii Zając. Chociaż włożyłam w przygotowanie sporo pracy, z perspektywy czasu cieszę się bardzo, że przeszłam ten proces – wspaniale było odświeżyć polski i być w Krakowie. Naprawdę z łezką w oku wsiadałam do pociągu jadącego na lotnisko …

Poza sesją otwierającą konferencję, w pamięci pozostała mi szczególnie sesja moderowana przez dr Marię Zając, podczas której uczestnicy w małych grupach pracowali nad odpowiedziami na takie pytania jak: Czy stosowanie nowoczesnych technologii zmienia  sposób w jaki uczymy się? Podczas tej sesji dowiedziałam się o wielu ciekawych innowacyjnych konceptach, takich jak Gapminder, New Learning Institute, czy Khan Academy.

Podzcas konferencji dowiedziałam się też o inicjatywie Akademii Przyszłości, na którą chciałabym tu zwrócić uwagę czytelników.

Podsumowując: Bardzo miło wspominam konferencję, szczególnie spotkania i ciekwe rozmowy z wieloma nowymi osobami oraz tymi, które do tej pory znanałam tylko wirtualnie. Na przykład: W końcu, po latach stanęłam, realnie, twarzą w twarz, z moją współblogerką (sic!). Miałyśmy czas porozmawiać m.in. na temat naszego blogowania i podjełyśmy tu następującą decyzję – wkrótce, najpóźniej od początku roku 2012, blog „Paradygmat 2.0” wróci do pierwotnej formy z jedną blogerką w mojej osobie. Szkoda, że inne zajęcia i obowiązki Asi nie pozwalają jej czasowo na blogowanie. Mam nadzieję, że uda mi się jeszcze kiedyś namówić Asię na wspólny wpis na bloga ..

„Rozwój e-edukacji w ekonomicznym szkolnictwie wyższym” to tytuł konferencji, która odbędzie się 17 listopada 2011 w Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie 17. Głównym celem tegorocznej konferencji jest dyskusja dotycząca roli e-edukacja w kszałtowaniu współczesnej edukacji, szczególnie w odniesieniu do kształcenia akademickiego w Polsce:

“Konferencja adresowana jest w szczególności do nauczycieli akademickich oraz pracowników szkół wyższych, angażujących się w organizację procesów kształcenia oraz zarządzania uczelnią. Na obrady zapraszamy również przedstawicieli świata biznesu, instytucji pożytku publicznego, studentów oraz wszystkie osoby zainteresowane omawianą problematyką.”

Zakres tematów konferencji obejmuje kilka nurtów dotyczących m.in.:

• Roli e-edukacji w praktycznej realizacji celów formułowanych w znowelizowanej ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym.
• Przeglądu światowych trendów i przykładów dobrych praktyk
• Procesów przygotowania do e-edukacji wśród kadry akademickiej i szkolnej (bariery, dobre wzorce, sprawdzone rozwiązania)

Oto link do programu konferencji: http://www.e-edukacja.net/?konferencja=8&page=program

Bardzo cieszę się, że będę mogła uczestniczyć w tej konferncji i zaprezentować przykłady zastosowań ePortfolio jako osobistego środowiska uczenia się w edukacji niemieckiej. Tekst mojego referatu będzie wkrótce dostępny online.

W lipcu tego roku, podczas konferencji PLE w Southampton, Graham Attwell, Ricardo Torres i ja zaprezentowalismy wyniki naszej analizy literatury dotyczącej osobistych środowisk uczenia się.

Publikacja naukowa pod tytułem “Understanding Personal Learning Environments: Literature review and synthesis through the Activity Theory lens” została umieszczone w Webscience Journal: http://journal.webscience.org/658/

Oto pełen tytuł publikacji:

Buchem, Ilona and Attwell, Graham and Torres, Ricardo (2011) Understanding Personal Learning Environments: Literature review and synthesis through the Activity Theory lens. pp. 1-33. In: Proceedings of the The PLE Conference 2011, 10th – 12th July 2011, Southampton, UK.

Głównym pytaniem naszej pracy jest: “Czym charakteryzują się osobiste środowiska uczenia się? Jakie są ich główne cechy i w jaki sposób można je systematycznie opisać?”

Przegląd literatury jakiego dokonaliśmy oparty jest na teorii aktywności (Activity Theory). Do analizy ponad 100 publikacji odnoszących się do osobistych środowisk uczenia się posłużyliśmy się metodologią teorii ugruntowanej (Grounded Theory). Naszym celem było lepsze zrozumienie tego, czym są i jak funkcjonują osobiste środowiska uczenia się.

Oto streszczenie:

“This paper represents a scientific analysis of a broad range of publications surrounding the field of Personal Learning Environments (PLEs). Personal Learning Environments can be viewed as a concept related to the use of technology for learning focusing on the appropriation of tools and resources by the learner. Capturing the individual activity, or how the learner uses technology to support learning, lies at the heart of the PLE concept. The central research question guiding this review was: What are the characteristic, distinguishing features of Personal Learning Environments? This paper argues that PLEs can be viewed as complex activity systems and analysed using the Activity Theory framework to describe their key elements and the relationships between them. Activity Theory provides a framework of six interrelated components: subject, object, tools, rules, community and division of labour. In referencing over 100 publications, encompassing conference papers, reports, reviews, and blog articles, this paper takes an activity-theory perspective to deconstruct the way central aspects related to PLEs are addressed in different publications. The aim of this study is to create a better understanding of PLEs and to develop a knowledge base to inform further research and effective practice. The literature review presented in this paper takes a broader view on PLEs recognising that research in this field stems from different scientific communities and follows different perspectives.”

Naszą listę publikacji umieściliśmi w Wiki zatytułowanej PLEP – Personal Learning Environment Publications. W ten sposób chcemy stworzyć publiczny zbiór publikacji, który może być uzupełniany przez każdego zainteresowanego tym tematem.

Zachęcam wszystkich do składania propozycji na umieszczenie dalszych wartościowych publikacji na stronie w Wiki!

Jakiś czas temu rozmawiałam z Martą Eichstaedt na temat webinarów. Marta Eichstaedt jest trenerem szkoleń online, trenerką biznesu i konsultantką. Od kilku lat zajmuje się profesjonalnie webinarami, m.in. wykorzystaniem webinarów i warsztatów online w firmach, prowadzeniem webinarów i warsztatów online w celach marketingowych, komunikacji oraz sprzedaży oraz zarządzania personelem.

Do nagrania naszej rozmowy użyłyśmy systemu Spreed, za pomocą którego organizować można spotkania online.

Oto bezposredni link do naszego nagrania https://eu42.spreed.com/c/709985636/spreed/154/recorder?recording=1

Ponieważ istnieje wiele róznych określeń, takich jak webinar, webcast, virtual classroom, web meeting, web event czy web conference, spróbuje poniżej rozróżnić je od siebie w ramach krótkiego wprowadzenie do tematu.

Zacznę od webinarów i webcastów, bo o nich głównie rozmawiamy z Martą w powyższym nagraniu. Wyrazy „webinar“ i „webcast“ to neologismy, które powstały przez przez połączenie słów „web“ i „seminar“ > webinar i „web“ i „broadcast“ > webcast.

Webcasting odnosi się do takich form przekazu, w których informacje rozpraszane są do dużej publiczności. Webcasting oznacza zwykle jednokierunkowy przepływ informacji, gdzie publiczność nie może przyczynić się zmiany przebiegu lub treści. Webcast może przybrać formę ścieżki audio, połączenia audio i przekazu wizualnego, oraz połączenia z innymi elementami, takimi jak slajdy PowerPoint. Webcasting stosowany jest zarówno przez firmy (np. do prezentacji produktów,  do przeglądu wyników finansowych – przykład SAP), jak i placówki edukacyjne (np. do rozpowszechniana wykładów – przykład UC Berkeley). Webcasting stosowany jest też do przekazu wydarzeń sportowych, wiadomości, pokazów mody itp. Webcasts określane są też, szczególnie w angielskojęzycznych krajach, jako „live streaming”, czyli przekaz wiadomości na żywo. Live streaming obejmuje zarówno audio streaming jak i video streaming.

Webinar rozwija ideę webcastingu w formacie bardziej interaktywnym, wykorzystując zalety uczestniczenia na żywo. Webinary, w przeciwieństwie do webcastów, umożliwiają komunikaję obustronną, tzn. słuchacz lub grupa słuchaczy może aktywnie uczestniczyć w rozmowie. W porównaniu do webcastingu, webinary przeznaczone są do mniejszej grupy odbiorców, którzy często są w tym celu specjalnie zapraszani. Publiczność może zadawać pytania, prezenter przeprowadza ankietę wśród publiczności i uzyskuje doack. Webinary stosowane są zarówno przez firmy (np. do interaktywnej prezentacji produktów – przykład – Microsoft), jak i placówki edukacyjne (np. do przekazu wykładów w szenariach e-learningowych – przykład  Beuth Hochschule, gdzie pracuję). Szczególnie w kontekstach edukacyjnych używa sie określenia „virtual classroom”  (po niemiecku „virtuelles Klassenzimmer”) do opisu zastosowania webinarów w ramach kursów, szkoleń itp.

Do opisu innych form interakcji na żywo używane są też pojęcia “web event”, czyli „wydarzenie internetowe” lub „web meeting”, czyli „spotkanie internetowe”. Czasami są one stosowane wymiennie i mogą oznaczać jedną z dwóch wyżej opisanych form. W powszechnym użyciu „web event” najczęściej odnosi się do interaktywnych prezentacji, takich jak publiczny webinar. „Web meeting” natomiast najczęściej odnosi się do spotkań online w mniejstym gronie. Tutaj, szczególnie w niemieckojęzychnych krajach używa sie nazwy „web conference” w odniesieniu do interaktywnej sesji w mniejszeh grupie.

Istnieje wiele systemów umożliwiających takie formy przekazu jak webinar, webcast, web event, web meeting czy web conference  (przykłady poniżej). Większość z tych systemów posiada takie dodatkowe funkcje ja czat, ankiety, biała tablica czy możliwość nagrania. Wiele pakietów oprogramowania posiada również harmonogram wydarzeń z automatyczną rejestracją dla uczestników.

Oto przykłady oprogramowań w kolejności alfabetycznej. Moje zestawienie oparte jest na znanym zestawieniu różnych narzędzi internetowych autorstwa Jane Hart (polecam tę stronę, bo jest ona skarbnicą informacji dotyczących wielu innych narzędzi internetowych) oraz na liście Mashable, która obejmuje również narzędzia do mobile live streaming):

Mam nadzieję, że powyższa lista jest przydatna i cieszę się oczywiście na uzupełnienia!

Ten wpis jest zainspirowany dzisiejszą dyskusją na temat microlearningu w ramach kursu #opco11 na Twitter.

Temat tak zwanego microlearningu (czyli “mikro-nauka”) i microcontentu (czyli “mikro-treści”) poruszany jest w głównie w odniesieniu do Web 2.0 i mobile learning.  Nowe formy komunikacji, nauki i pracy, które są w dużej części wynikiem stosowania nowych technologi w codziennym życiu, sprzyja powstawaniu takich miniaturowych form nauki i przekazywania treści.

Szczególnie narzędzia Web 2.0 pozwalają potencjanie każdemu użytkownikowi na tworzenie takich mikro-treści, czyli małych porcji, które można skonsumować niezależnie od pierwotnego kontekstu, w którym te treści powstały (zastrzeżenie: oczywiście na poziomie zależnym od dostępu do technologii i kompetencji niezbędnych do stosowania ich). Takie tworzenie własnych treści w małych porcjach (które żartobliwie można by nazwać  “przekąską na wynos”, ale tylko żartobliwie, bo nie chodzi tu tylko o konsumpcję, ale też produkcję treści) może nabrać różnych form, np. mikro-treścią może być wpis na blogu, komentarz do tego wpisu, tweet (z linkiem do dalszej lektury) na Twitterze, albo krótki film do nauki wsadzony na YouTube.

Mikro-treści są więc w pewnejj części treściami generowanymi przez użytkowników, czyli tzw. “user-generated content”. Ale nie zawsze – są też placówki edukacyjne i firmy, które zajmują sie profesjonalnym tworzeniem micro-treści, np. W ramach szkoleń pracowników albo do celów marketingowych. Mikro-treści i mikro-nauka w połaczeniu z Web 2.0 tworzą kulturę “zrób to sam”,  której każdy może być autorem treści przeznaczonych do nauki i innych celów.

Jakiś czas temu ukazała się na ten temat moja publikacja, w której przedstawiłam koncept microlearningu jako strategię profesjonalnego rozwoju w 21 wieku. Moim zdaniem microlearing umożliwia produktywne wykorzystanie czasu i uczenie się w przerwach, np. podczas podrózy do pracy, w poczekalni u lekaża, w domu po pracy.

Oczywiście jest to tylko dodatkowa forma nauki, która nie powinna powstrzymywać ludzi od przeczytania książki albo brania udziału w dłuższym szkoleniu. Microlearning może byc stosowany sam w sobie, np. kursu w formie małych porcji tekstu lub ćwiczeń na smarfona albo jako uzupełniający element, np. dodatkowe nagrania audio do pogłebienia wcześniej poznanych tematów na iPoda albo webinar wprowadzający w temat przed szkoleniem na żywo. Możliwość kombinacji i formatów technicznych jest tu bardzo duża.

Charakterystyczna cechą mikro-treści jest to, że są one oczywiście krótkie, ale też luźno ze sobą powiązane, tzw. każda porcja może istnieć sama w sobie, musi mieć sens sama w sobie, czyli być koherentną jednostką. W przeciwieństwie do typowych kursów, które budowane są hierarchicznie (najpierw musimy nauczyć się czegoś, aby móc przejść do nastęnego poziomu), mikrolearning polega na tym, że każda mikrotreść może być dowolnie używana przez uczącego się. Z dydaktycznego punktu widzenia interesujące jest to, jak planować krótkie mikro-aktywności wokół takich mikro-treści, np. kolaboratywne pisanie krótkich tekstów (np. streszczeń, raportów) albo komentowanie krótkich nagrań audio/video (np. feedback, własna opinia, ocena).

Na koniec polecam kilka pozycji z literatury angielsko- i niemieckojęzycznej (w kolejnosci alfabetycznej):

• Buchem, Ilona/Hamelmann, Henrike. (2010). Microlearning: a strategy for ongoing professional development. eLearning Papers, 21, September 2010
• Hug, Theo (2007). Didactics of Microlearning: Concepts, Discourses and Examples. Waxmann.
• Kaufmann, Catherine (2006). Microlearing and (Micro)Didaktik. Micromedia eLearning 20 Gaining the Big Picture Proceedings of Microlearning Conference 2006 (2006)
• Lindner, Martin (2006). On Macromedia and Microlearning. ALT-C 2006 Research Paper.

Jakiś czas temu pisałam o Masowych Otwartych Kursach Online (MOKO) czyli Massive Open Online Course (MOOC) i o swoich spostrzerzeniach jako uczestniczka kursu #PLENK11 organizowanego przez  Stephen Downes, George Siemens, Dave Cormier i Rita Kop.

Od początku maja uczestniczę  w nowym MOKO – #OPCO11. Jest to pierwszy MOKO niemieckojęzyczny,  organizowany przez  Claudia Bremer, Ralph Müller, Detlef Krömker, David Weiß i Jochen Robes. Jak sami organizatorzy #OPCO11 przyznają, kurs ten jest wzorowany na poprzednikach z Kanady, szczególnie na kursach #CCK11 i #PLENK11

Tak jak pisałam w poprzednim wpisie na ten temat:

„Idea MOOK’a oparta jest na konektywistycznej teorii uczenia się, która definiuje uczenie się jako proces tworzenia połączeń pomiędzy różnymi elementami, odkrywaniem wzorów w chaosie wszechświata (Siemens, 2005).”

Ale w jaki sposób organizowane są MOKO? Jaką mają strukturę? Jakie są ich główne elementy dydaktyczne? Oto moja pierwsza próba usystematyzowania:

Atrybuty MOKO:

MOKO są:

• Otwarte dla osób: Każdy może w nich uczestniczyć, nie ma ograniczeń co do ilości uczestników, każdy może coś zainicjować, np. stworzyć wirtualną grupe albo zmobilizować lokalne spotkanie.
• Otwarte dla treści: Każdy może aktywnie uczestniczyć w konwersacji, tworzyć teksty i multimedialne artefakty, wyrażać swoje myśli i to w dowolnym języku (np. poprzez pisanie bloga w swoim języku i połączeniem go z kursem za pomącą hashtagunp. #PLENK11).
• Otwarte dla techniki: Każdy może połączyć się z kursem poprzez dowolne narzędzie sieciowe, np. wiki, blog, bookmarking, wystarczy użyć hashtagu – organizatorzy (a często też i inni uczestnicy) filtrują zasoby internetowe i agregują rozsypane po sieci narzędzia i miejsca nauki.
• Owarte dla przbiegu nauki: W kursie nie ma specjanie wytyczonych dróg nauki. Każdy uczestnik kursy kieruje sam swoim procesem uczestniczenia w kursie. Każdy obiera na nowo swoją droge w tej ciągle re-konfigurującej się sieci połączonych narzędzi, wirtualnych miejsc, uczestników, treści i materiałów do nauki. Każdy może dołączyć się i opuścić kurs w wybranym prze siebie momencie.
• Otwarte dla rezultatów nauki: Każdy sam decyduje, czego chce się nauczyć i jakie wyniki chce osągnąć. Rezultaty nie są ważne tylko pod koniec kursu, lecz w kazdym momencie jego przebiegu, np. sukcesem może być zbudowanie relacji z wybranymi uczestnikami kursu w sensie osobistej sieci nauki (personal learning network), która umożliwia wymianę doświadczeń i nowe spojrzenie na omawiane tematy.
• Interaktywne: Kursy polegają na interakcji i wymianie z innymi uczestnikami, interakcji z treściami i materiałami, które udostępniane lub stwarzane są przez organizatorów i przez uczestników, oraz na interakcji techniki (linki, hastags itp.)
• Rozproszone: W kursie używane są zarówno przez organizatorów jak i przez uczestników różne miejsca i narzędzia w sieci. Wszystkie indywidualne blogi, wikis, mikroblogi, grupy, fora itp. są uważane za część kursu. Część tych rozproszonych sieciowych miejsc i narzędzi agregowana jest na głównej stronie kursu, ale tylko w celu stworzenia orientacji, w przeciwieństwie do stworzenia centralnej platformy nauki.

Centralne elementy dydaktyczno-techniczne

• Główna strona: Każdy z kursów ma główną stronę, na której aggregowane są informacje dotyczące ogólnych przebiegu kursu, uczestników, tematów i zasobów oraz linki do innych miejsc, w ktrórych przebiega uczenie się.
• Webinary: Każdy kurs stwarza możliwość wymiany i przekazu treści na żywo poprzez webinary w regularnych odstępach czasowych (przeważnie raz w tygodniu). Przeważnie do webinarów zapraszani są eksperci, którzy prezentują i dyskutują. Uczestnicy nie tylki słuchają i oglądają, ale mogą też brać udział bardziej aktywnie poprzez stawianie pytań na czacie, kolaboratywne robienie notatek, wymiane linków i zasobów itp. Każdy webinar jest nagrywany i dokumentowany.
• Newsletter: Uczestnicy tworzą regularnie (przeważnie raz w tygodniu) streszczenia poprzednich dni, agregują wpisy na blogi i tweety na Twitterze i wysyłają te informacje do zarejestrowanych uczestników.
• Indywidualne narzędzia uczestników: Blogi, wikis, mindmaps, twitter – wstystkie te narzędzia umożliwiają uczestnikom stworzenie własynch miejsc do nauki poprzez opis swoich refleksji, dyskusje z innymi uczestnikami, porządkowanie zasobów, wspólne tworzenie artefaktów itp.
• Twitter: używany jest w każdym kursie do budowania więzi między uczestnikami, dystrybucji informacji oraz wymiany opinii, zasobów i uczestniczeniu w dyskusjach, np. podczas webinarów.

No tak, to takie pierwsze spojrzenie „z grubsza”. Czy czegoś zapomniałam? Co należy jeszcze dodać?

Dziękuję za uzupełnienia!

Ostanio dużo uwagi z perspektywy pedagogiczno-technologicznej poświęcałam tak zwanym grom poważnym (ang. Serious Games). Szczególnie zainteresowały mnie nowsze formy gier poważnych, tzw. gry społecznościowym (ang. Social Games), takie jak CityVille, FarmVille czy FrontierVille firmy Zynga.

W związku z tym, że to mój pierwszy wpis na Paradygmacie 2.0 w nowym roku, pokuszę się o małą prognozę na rok 2011. Zacznę od gier społecznościowych produkowanych przez Zynga, jako dobry przykład na to, jak można wciągnąć  do zabawy miliony ludzi.  Zynga to firma, która stała się popularna przede wszystkim przez gry na Facebooka. Hitem stały się jej gry FarmVille, potem CityVille i FrontierVille. Gra FarmVille Druga polega na prowadzeniu gospodarstwa rolnego wraz z innymi graczami. Aby uzyskać dochody gracze wspólnie uprawiają pola, hodują zwierząta i zbierają plony. CityVille polega na planistycznym i biznesowym budowaniu miasta. Najważniejszym “surowcem” jakiego potrzebują gracze są znajomi – im więcej współgraczy, tym szybciej można rozwinąć miasto. W styczniu 2011 w grze CityVille bierze udział ponad 100 milionów graczy z całgo Świata! Czym tłumaczy się tak wielki sukces tych gier? Chociaż gry takie jak CityVille czy FarmVille przypominają m.in. Sim City, są one o wiele łatwiejsze i nastawione przede wszystkim na społeczność. Gry te nie polegają na interakcji człowiek-komputer, ale na interakcji człowiek-grupa przy pomocy techniki. To znacząca zmiana w dziedzinie gier poważnych.

Innym typem gier społecznościowych to gry z celem edukacyjnym, Gry te nie są ukierunkowane na rozrywkę, co nie oznacza, że nauka nie może być przyjemnością. Wręcz przeciwnie, gry społecznościowe z celem edukacyjnym wykorzystują aspekt rozrywki to przekazywania specyficznych treści, stymulowania podejmowania wyborów i decyzji, rozwiązywanie problemów, zmiany perspektyw lub nastawień.  Do takich gier należą gry ukierunkowane na ważne problemy społeczne takie jak m.in. prawa człowieka, zmiany środowiska, polityka, globalne konflikty czy zdrowie publiczne. Dobrym przykładem producentów takich gier jest organizacja non-profit “Games for Change” . Fundacja ta zaprojektowała nie tylko serię gier (np. 3rd World Farmer, At-Risk czy The Cost of Life, ale też i publiczny zestaw narzędzi (toolkit) do wspierania tworzenia własnych gier.  Również te gry grane są w grupie. O „Games for Change“ pisano ostatnio w Mashable.

Innym ciekawym przykładem jest gra EVOKE, wystartowana przez organizację World Bank, której celem jest walka z biedą, szczególnie w krajach rozwijających się. Gra EVOKE została zaprojektowana z myślą o tym, aby zachęcić młodych ludzi, szczególnie w Afryce, do wspólnego rozwiązywania kluczowych problemów, takich jak głód, bieda, choroby, konflikty, opieka medyczna, szkolnictwo i prawa człowieka. W grze wzięło udział około 20 tysięcy osób z około 150 krajów. Gracze stworzyli  ponad 23 tysiące wpisów na blogi, około 5 tys. zdjęć i ponad 1,500 filmów video.

Te fenomenalne wyniki skłaniają mnie do prognozy na 2011: W grach społecznościowych tkwi potencjał edukacyjny. Gry społecznościowe mogą stać się jednym z najciekawszych trendów w tym roku.

Co o tym sądzicie?

W tym semestrze prowadze na Universytecie Beuth, na którym pracuję, zajęcia z zakresu “socjologii techniki” (prosze bardzo o pomoc w tłumaczeniu – po niemiecku dziedzina ta nazywa się Techniksoziologie – po polsku?). Kurs, który prowadzę nosi tytuł “Web 2.0 i społeczeństwo” i ma za cel wprowadzienie w świat Web 2.0 oraz uświadomienie zakres wpływu technologii sieci socjalnych na różne obszary życia społecznego, dotyczących m.in. form pracy, nauki, komunikacji medialnej i organizacyjnej, zarzadzania organizacjami, wiedzą i projektami, procesów politycznych oraz aspektów prawnych związanych z używaniem narzędzi sieci społecznej. Kurs oparty jest na zasadzie wirtualnych wykładów gościnnych, które są nagrywane i udostępniane studentom i wszytkim innym zainteresowanym. Raz w tygodniu pojawia się wpis na blogu kursu z krótkim streszczeniem oraz linkiem do nagrań wykładów gościnnych (Seminar-Blog). Oprócz publicznego bloga stworzyłam w ramach tego kursu przestrzeń do pracy dostępną tylko dla studentów biorących udział w kursie. Jest ona zbudowana na bazie wiki i umożliwia wspólną pracę w grupach oraz dokładną dokumentację przebiegu kursu (Seminar-Wiki). Głównym wewnętrznym kanałem komunikacyjnym jest mikroblog (Edmodo), w którym zapowiadam wykłady gościnne, przeprowadzam krótkie ankiety dotyczące oceny zajęć oraz dowiaduję się od studentów o ich aktualnej aktywności w ramach kursu (Seminar-Microblog). Wymiana ciekawych linków dotyczących tematów poruszanych w ramach zajęć odbywa się w otwartej grupie do zarządzania zakładkami internetowymi założonej w serwisie Diigo (Seminar-Bookmarks).

Kurs podzielony jest na dwa etapy. Pierwszy etap (04.10.10 – 01.12.10) poświęcony jest teoretycznemu i praktycznemu poznaniu sieci społecznej, tzn. iej zasad funkcjonowania, narzędzi i procesów, oraz zmian jakie oberwujemy w społeczeństwie. Drugi etap (01.12.10 – 14.02.10) obejmuje pracę w grupach mającą na celu opracowanie konceptu na rozwiązanie wybranego konkretnego przypadku (case study). Praca w grupach będzie obejmować wymianę ze studentami z Monachium we wspólnej społeczności internetowej (Seminar-Community).

Aktualne informacje dotyczące kursu można znaleść również na Twitter pod hasłem #aw448

Jakie są Państwa doświadczenia związane z wpowadzaniem sieci społecznych w ramach wykładów uniwersyteckich?

Biorę udział w MOOC (Massive Open Online Course), czyli po polsku … hmm … jest już jakiś odpowiednik? Nie? No to powiedzmy “Masowy Otwarty Online Kurs” (MOOK). Może tak zostać?

MOOK w którym uczestniczę nazywa się “Personal Learning Environments Networks and Knowledge 2010”, czyli w skrócie PLENK2010. Tematem są więc osobiste środowiska uczenia się. Inicjatorami są Stephen Downes, George Siemens, Dave Cormier i Rita Kop.  PLENK2010 zaczął sie 12 września i kończy się 14 listopada. Dołączyć do kursu może każdy w każdej chwili, bo kurs jest w tym sensie “otwarty”. PLENK2010 przebiega częsciowo w Moodle, częściowo na blogach in innych siedliskach informacji w sieci społecznej, takich jak Twitter. Sesje “na żywo” odbywają sie w Elluminate, są nagrywane i dostępne dla wszystkich (zobacz listę nagrań w Moodle).

Jest to kurs na wielką skalę, jeżeli chodzi o:

Liczbę uczestników, już pierwszeg dnia przystąpiło do kusu 1200 uczestników, a w poprzednim MOOK w 2009 było ich ok. 2000.

Zbiór zasobów, którego liczbę naprawdę trudno jest ogarnąć. Są zasoby w Moodle (m.in. różne fora dyskusyjne, np. ), na blogach moderatorów i na blogach uczestników, są zasoby na Twitterze i są nagrania w Elluminate. Pierwszego dnia kursu było już okołó 140 wpisów na blogach!

Idea MOOK’a oparta jest na konektywistycznej teorii uczenia się, która definiuje uczenie się jako proces tworzenia połączeń pomiędzy różnymi elementami, odkrywaniem wzorów w chaosie wszechświata (Siemens, 2005). Siemens uważa, że w dobie cyfrowej pożądane są “nowe umiejętności umożliwiające rozumienie znaczenia, znajdowania drogi, czy też formowania spójnej wizji danej dziedziny. Ważne, aby uczący się na tym etapie potrafili funkcjonować w sytuacji rozproszonej i niepełnej informacji, działać w zespołach, wchodzić w interakcję z różnymi kulturami, przekonaniami i światopoglądami” (EduNews, 2009).

Taką właśnie rozroszoną i niepełną sytuację stwarza MOOK. Potrzeba trochę czasu i wysiłku, żeby móc zrozumieć MOOK w jego całej złożoności. Nie wystarzy z reguły pierwszy “rzut oka”. Na szczęście w znalezieniu wzoru/myśli przewodniej pomaga wizualizacja struktury kursu w Moodle oraz agregacja niezliczonych zasobów dokonywana codziennie przez Stephena Downesa w cyfrowym dzienniku “The Daily”, który jest skrupulatnie dokumentowany w archiwum. The Daily można prenumerować przez RSS-feed i e-maila.

Wraz z kursem przeprowadzane są badania dotyczące uczenia się w MOOK’u, m.in. na temat agregacji informacji, sposobów pracy z zasobami, typów interakcji między uczestnikami. Uczestnicy kursu są więc jednoczesnie uczestnikami badań. A ja jestem bardzo ciekawa, jakie bedą ich wyniki …

Właśnie doszły mnie wieści, że Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje publiczne dotyczące wtórnego wykorzystania informacji pochodzących z sektora publicznego. Informacje te obejmują wszelkiego rodzaju dane publiczne, np. mapy, informacje meteorologiczne, prawne, finansowe i ekonomiczne, informacje o ruchu drogowym. A wszystko to w ramach Europejskiej agendy cyfrowej, która ma przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności, innowacji i zatrudnienia w UE.

Chodzi o to, aby informacje te można było wykorzystywać dla nowych rozwiązań, takich jak geonawigacja, informacje z różnych krajów w postaci aplikacji przeznaczonych na urządzenia mobilne, np. smartfony. UE argumentuje, że wykorzystanie informacji pochodzących z sektora publicznego może przyczynić się do powstawania nowych przedsiębiorstw i nowych miejsc pracy. Takie wtórne wykorzystanie informacji pochodzących z sektora publicznego, ma jednak moim zdaniem nie tylko potencjał ekonomiczny, ale przede wszystkim społeczny. Czyż nie chodzi nam o to, aby sektor publiczny stał sie bardziej przejrzysty i zrozumiały dla wszystkich? Aby ludzie w Europie byli dobrze poinformowani, świadomi, wyemancypowani, kreatywni i aktywni? Aby takie dane publiczne można było wykorzystywać do nieformalnych procesów uczenia się? Szkoda tylko, że unijne dyrektywy o tych celach nie wspominają…

A druga nowinka, która do mnie dotarła to Civic Commons. Tym razem spoza UE, z USA. W tym projekcie chodzi o to, aby zachęcić sector publiczny do udostępniania własnych oprogramowań, dzielenia się kodami i dobrymi przykładami, taka by przyśpieszyć rozwój innowacji i zredukować koszty tworzenia rozwiązań.  Celem jest stworzenie repozytorium  technologicznych rozwiązań, które byłoby dostępne dla sektora publicznego w innych państwach.

Czyż te dwie inicjatywy to nie zmiana paradygmatu? Czy sieć semantyczna to zwiastun globalnej współpracy?